Πέμπτη 30 Ιανουαρίου 2014

O Κατίδης στο Άουσβιτς

του Μιχάλη Κορδαλή


Τον Κατίδη τον τιμωρήσαμε για το «χαιρετισμό» του - και ορθώς, ως ένα σημείο. Ίσως, όμως, αντί να τον τιμωρήσουμε, να τον διασύρουμε και μετά να ξεχάσουμε το ζήτημα, όπως συνήθως συμβαίνει στην Ελλάδα, να έπρεπε να κάνουμε αυτό που έκαναν οι Γερμανοί με τους δικούς τους διεθνείς παίκτες.

Ανήμερα της επετείου του Ολοκαυτώματος να τον στέλναμε δηλαδή αυτόν, αλλά και κάθε νέο επίδοξο μιμητή του, για ένα μάθημα ιστορίας στο Άουσβιτς, εκεί που συντελέσθηκε ένα απ΄ τα μεγαλύτερα εγκλήματα του Ναζισμού, να τον πηγαίναμε στην Κοκκινιά και στο Χαϊδάρι.

Θα του δείχναμε το στρατόπεδο και θα του λέγαμε τότε την ιστορία ενός λογιστή στο επάγγελμα, του Σουκατζίδη, που όντας κρατούμενος εκτελούσε χρέη διερμηνέα γι' αυτό και η ζωή του ήταν χρήσιμη στους Ναζί.

Αυτός ο Σουκατζίδης ήταν που ένα πρωί του είπαν να βγει μπροστά στη γραμμή μαζί με άλλους 199 μελλοθάνατους κρατουμένους. Στο άκουσμα του ονόματός του, ο Καρλ Φίσερ, διοικητής του στρατοπέδου, του είπε να κάνει πίσω μιας και δεν μπορούσε να εκτελέσει έναν διερμηνέα. Ο Σουκατζίδης ρώτησε αν θα εκτελούσαν άλλον αντί για τον ίδιο και όταν πήρε απάντηση πως η διαταγή είναι να εκτελεστούν 200 παρέμεινε εκεί μπροστά στη γραμμή, δίπλα στους συμπατριώτες του. Ήταν η τελευταία φορά που αντίκρισε τον ήλιο εκείνο το πρωί. Πρωί Πρωτομαγιάς του 1944.

Αυτά πιστεύω έπρεπε να πούμε στον Κατίδη και τον κάθε «Κατίδη» δίπλα μας.
Κι ίσως τότε ο Κατίδης μας άκουγε, μπορεί να βούρκωνε, μπορεί να μετανοούσε ειλικρινά για την πράξη του, μπορεί να γλίτωνε ένα στίγμα που αντί να τον απομακρύνει από αυτό που φοβόμαστε πως νομίζει, τον απομακρύνει στην ουσία από μας.

Μπορεί πάλι, να μη συνέβαινε τίποτε από αυτά αλλά τότε δεν θα είχε δικαιολογία. Θα του είχαμε δείξει τον δρόμο, θα είχε κάνει την επιλογή του και η τιμωρία του θα είχε εκπληρώσει τον σκοπό της. Τον σκοπό της, όπως τον φαντάστηκε ο Πρωταγόρας και ο Τσεζάρε Μπεκαρία. Όχι δηλαδή ως τιμωρία αλλά ως κολασμό, ως δίδαγμα.

Γιατί ποια τιμωρία έχει νόημα αν αποσκοπεί μόνο στη λελογισμένη ανταπόδοση της βλάβης κι όχι στο μελλον, στην «εκπαίδευση» του δράστη και του κοινωνικού συνόλου ώστε να αποσοβηθεί δυνητικά παρόμοια πράξη;

Άλλωστε, ο φασισμός, ο ναζισμός, ο εκάστοτε εχθρός της Ελευθερίας δεν είναι μόνο ένα κόμμα, ένα μόρφωμα, μια συμμορία που τη βάζεις φυλακή και «καθάρισες», ή πατώντας το «mute» στην τηλεόραση.

Είναι νοοτροπία. Είναι ένα «άνθος του κακού» που μπορεί να φυτρώσει παντού γύρω μας. Γι' αυτό και δεν μπορείς να τον νικήσεις με την τιμωρία, δεν μπορείς να παλέψεις τον φόβο με τον φόβο.

Με γνώση, με Παιδεία, με τέτοια μαθήματα Ιστορίας νικιέται ο φασισμός στην πράξη.

Αλλά και με κάτι ακόμα. Με μνήμη.

Γιατί όσο θυμόμαστε τους Σουκατζίδηδες, όσο θυμόμαστε αυτούς που ακριβοπλήρωσαν μια στάλα λευτεριά, όσο θυμόμαστε αυτή τη λευτεριά που κέρδισαν και σήμερα εμείς τη δανειζόμαστε απ΄ την επόμενη γενιά τότε κάποια «ανθρωπάκια»(;), βαθιά συμπλεγματικά, με επάγγελμα το μίσος, το ψεύδος, την ιστορική αμνησία δεν θα χωρούν στη ζωή μας.

Δυστυχώς αυτό που προβληματίζει είναι πως στη χώρα μας έχουμε δυστυχώς πολύ κοντή μνήμη. Ξεχνάμε εύκολα και θυμόμαστε επιλεκτικά. Αξίζει πάντως να διδαχθούμε απ΄ το παράδειγμα των Γερμανών που στην προκειμένη περίπτωση κάνουν την αυτοκριτική τους.

Ίσως έρθει η ώρα και για τη δική μας, ίσως...

*Ο Μιχάλης Κορδαλής είναι φοιτητής της Νομικής Αθηνών.

http://www.protagon.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.