Μια ζωή συνέδρια

Για ακόμα μια φορά το ΠΑΣΟΚ, όπως σε πολλές καμπές της ιστορίας του, έτσι και σε αυτήν-προφανώς την κρισιμότερη-οδηγείται σε ένα ακόμα συνέδριο.Συνέδριο που θα αποκρυσταλλώσει την φυσιογνωμία του, θα ξεδιαλύνει την θέση του απέναντι στην κυβέρνηση και θα χαράξει την περαιτέρω πορεία του. Οι «ομάδες» και οι εσωκομματικές τάσεις έχουν ήδη ξεκινήσει τα δείπνα, δείγμα μιας άλλης εποχής, όταν και ο εν λόγω κομματικός σχηματισμός ήταν κραταιός. Και κρατούσε στα χέρια του τις τύχες της χώρας. Τώρα όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά και η προσαρμογή στην νέα εποχή, αποτελεί μια εξαιρετικά δύσκολη διαδικασία.

Είναι αλήθεια πάντως, πως οι σχετικές διαδικασίες-σε άλλες εποχές πάντα-έδιναν τροφή στην πολιτική επικαιρότητα, ξέχωρα από τις ίντριγκες και τον πόλεμο συσχετισμών που γινόταν για χάρη της εσωκομματικής εξουσίας στο παρασκήνιο. Κάτι τέτοιο συνέβη και στο πρώτο συνέδριο το Μάιο του 1984, όπου η μάχη για το καλύτερο πλασάρισμα στην Κεντρική Επιτροπή έλαβε μυθικές διαστάσεις με τις λίστες να πηγαίνουν και να έρχονται.Φυσικά επικράτησε εκείνη του Ανδρέα Παπανδρέου με μικρές παραλλαγές, δείγμα της απόλυτης «εσωκομματικής δημοκρατίας»αφού πρώτος αναδείχθηκε ο Παρασκευάς Αυγερινός, στέλεχος που διακρινόταν για τα όχι και τόσο φίλο-Παπανδρεϊκά του αισθήματα. Την στιγμή που στην πρώτη οχτάδα μόνο 2 ήταν οι πιστοί στον Παπανδρέου(Λαλιώτης, Τσοχατζόπουλος).

Ωστόσο τα πράγματα στο «θρυλικό» συνέδριο του Πεντελικού το 1990, ήταν σαφώς πιο «άγρια» και όλα προμήνυαν σύγκρουση. Ο Παπανδρέου είχε απωλέσει την εξουσία, μετά από οχτώ και μισό έτη, η προσωπική του ζωή δεν ήταν πια και τόσο… προσωπική και τα εκσυγχρονιστικά στελέχη έκριναν πως είχε έρθει η ώρα της αμφισβήτησης. Πεδίο σύγκρουσης, δεν υπήρξε άλλο, από την εκλογή γραμματέα. Ο Παπανδρέου «έδειχνε» Τσοχατζόπουλο και οι «εκσυγχρονιστές» υπεδείκνυαν τον Αυγερινό. Στην κεντρική του όμως ομιλία, ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ανέφερε πως ένιωθε ότι βρισκόταν ενώπιον «πολιτικού εκβιασμού» και πως από το συμβιβασμό θα προτιμούσε την ρήξη. Κάτι που έκανε φυσικά την ομάδα Γενημματά, Σημίτη, Μερκούρη κλπ να υπαναχωρήσει.

Πέραν όμως από την ίντριγκα και την ζύμωση, το πάλαι ποτέ κραταιό κόμμα,έζησε και περιστατικά που το κλόνισαν σοβαρά, αλλά ταυτόχρονα κινητροδότησαν το ένστικτο αυτοσυντήρησης του. Ένα από αυτά, δεν είναι άλλο από το «ιστορικό» συνέδριο του 1996, το οποίο έγινε στην σκιά του θανάτου του ιδρυτή του λίγες μέρες πριν. Η απώλεια της πατερναλιστικής φιγούρας του Παπανδρέου γέμισε την αίθουσα του ΟΑΚΑ από έντονα συναισθήματα, καθηλώνοντας την νεαρή «τηλεοπτική δημοκρατία» της εποχής. Εκείνη η διαδικασία ήταν που ανέδειξε κυρίαρχο τον Κώστα Σημίτη για μια οκταετία στο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Πολλοί, ακόμα και σήμερα μάλιστα, προβαίνουν σε εικασίες για το πώς θα εξελίσσονταν τα πράγματα αν τότε είχε επικρατήσει ο έγκλειστος του Κορυδαλλού, Άκης Τσοχατζόπουλος. Αλλά με εικασίες και υποθέσεις, δεν γράφεται ιστορία. Και για τον συγκεκριμένο συμβάν ίσως θα ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον, να ρωτούσε κανείς τον Γιώργο Παπανδρέου, που ήταν αυτός που έριξε την καταλυτική, υπέρ Σημίτη, ζαριά.

Όλα αυτά όμως έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί και σήμερα το ΠΑΣΟΚ, βρίσκεται καθηλωμένο σε επίπεδο ποσοστών, ως απότοκο των «απόνερων» του Μνημονίου. Χρεώνεται την τραγική υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων και θεωρείται υπεύθυνο για την δύσκολη ιστορικά συγκυρία που περνά η χώρα. Συνεχίζει όμως να συζητάει και δειλά-δειλά όταν οι συνθήκες ωριμάσουν θα επιχειρήσει να προσεγγίσει ξανά τους κοινωνικούς του συμμάχους που το τιμώρησαν και το έχουν στην γωνία. Εκείνο πάντως που είναι βέβαιο, είναι πως σήμερα δεν θεωρείται ο κυρίαρχος «φάρος» της κεντροαριστεράς και θα πασχίσει πολύ για να αναλάβει ξανά παρόμοιο ρόλο.Κι αν κρίνει κανείς από την προχθεσινή συμμετοχή για την εκλογή συνέδρων, το ΠΑΣΟΚ θα συνεχίζει να ζει, μέχρι να αποφασίσει αν θέλει να πεθάνει.

Διονύσης Γράψας

http://www.newsplus.gr