Τρίτη 25 Ιουνίου 2013

Κέρδη για τις εταιρείες, «στεγνοί» οι πολίτες

Του ΚΡΙΤΩΝΟΣ ΑΡΣΕΝΗ ανεξάρτητου ευρωβουλευτή

Το τελευταίο διάστημα μια ελπιδοφόρα αλλαγή συντελείται. Τα κινήματα πολιτών ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού δυναμώνουν τη φωνή τους σε ολόκληρη την Ευρώπη.


Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών έχει συγκεντρώσει πάνω από 1,5 εκατομμύριο υπογραφές και είναι η πρώτη στην ιστορία του θεσμού πρωτοβουλία πολιτών που πληροί όλες τις τυπικές προϋποθέσεις, δηλαδή πάνω από 1 εκατ. υπογραφές πανευρωπαϊκά, με υψηλή συμμετοχή σε πάνω από 7 χώρες.

Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι τώρα υποχρεωμένη να ακούσει το αίτημα των πολιτών και να προτείνει σχετική νομοθεσία. Αντί γι' αυτό, ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, Μισέλ Μπαρνιέ, επιχειρεί «από την πίσω πόρτα», μέσω της νέας ευρωπαϊκής οδηγίας για τις συμβάσεις παραχώρησης, να ανοίξει το δρόμο στην ιδιωτικοποίηση του ζωτικού αυτού πόρου. Η νέα οδηγία στοχεύει στο άνοιγμα των αγορών και το προτεινόμενο κείμενο εξαλείφει την εξαίρεση που μέχρι πρότινος υπήρχε για το νερό.

Εφαρμόζει έτσι πρώτη φορά τους κανόνες της ενιαίας αγοράς για τις εταιρείες ύδρευσης. Το άνοιγμα της αγοράς του νερού σημαίνει κατά βάση ιδιωτικοποίηση του νερού.

Το κείμενο-πρόταση της νέας οδηγίας δημοσιοποιήθηκε το 2011 και έκτοτε συζητείται στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα κατά τη συνήθη νομοθετική διαδικασία. Ωστόσο το ζήτημα ήρθε πρόσφατα στο επίκεντρο της προσοχής των Ευρωπαίων πολιτών μέσα από το ντοκιμαντέρ του καναλιού «Μόνιτορ» της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης, που προέβαλε το θέμα της προώθησης της ιδιωτικοποίησης του νερού από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η Επιτροπή έσπευσε να εκδώσει δελτίο Τύπου, με το οποίο διαβεβαιώνει ότι η προτεινόμενη νομοθεσία δεν θα επηρεάσει τη δυνατότητα των τοπικών αρχών να αποφασίσουν οι ίδιες για τον τρόπο που θα παρέχουν υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης και της παροχής νερού, λέγοντας ότι το μόνο που θα ρυθμίσει είναι ο τρόπος που συνάπτονται οι συμβάσεις με τους ιδιώτες παρόχους. Ωστόσο, οι ισχυρισμοί του επιτρόπου Μπαρνιέ, ότι η Επιτροπή δεν προωθεί την ιδιωτικοποίηση του νερού, αναιρούνται από τις ίδιες τις απαιτήσεις της τρόικας για ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ, της ΕΥΑΘ και των εταιρειών ύδρευσης στην Πορτογαλία.

Επιπλέον, η δημοσιογραφική έρευνα του «Μόνιτορ» αποκάλυψε ότι στην ομάδα των εμπειρογνωμόνων, που συμβουλεύουν την Επιτροπή για τα θέματα της πολιτικής των υδάτων, συμμετέχουν κυρίως στελέχη των μεγαλύτερων πολυεθνικών του νερού. Κάτι για το οποίο ο επίτροπος αρκέστηκε να δηλώσει ότι δεν ήταν δική του επιλογή και ότι θα έπρεπε αυτή η ομάδα να είναι πιο «ισορροπημένη».

Η προηγούμενη εμπειρία της ιδιωτικοποίησης του νερού στην Ευρώπη δείχνει ότι, όπου αυτή εφαρμόστηκε, υπήρξε υποβάθμιση της ποιότητας του νερού και ραγδαία αύξηση των τιμολογίων, ενώ αυξήθηκαν και οι διακοπές υδροδότησης σε πολίτες που αδυνατούσαν να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους. Πρόσφατα η ΕΥΔΑΠ κίνησε διαδικασία κατάσχεσης του σπιτιού μακροχρόνια ανέργου για οφειλές ύψους 831 ευρώ. Φανταστείτε τι θα συμβεί όταν οι οφειλές αυτές θα ανήκουν σε εταιρείες με αποκλειστικό στόχο το κέρδος. Παρόμοια περιστατικά θα πολλαπλασιαστούν και θα γίνουν ο κανόνας, αν το vερό περάσει στα χέρια των πολυεθνικών.

Στη Βρετανία οι εταιρείες ύδρευσης εμφανίζουν κέρδη πάνω από 1,3 δισ. λίρες σε ετήσια βάση, παρ' ότι δεν έχουν αντιμετωπίσει επαρκώς το θέμα των απωλειών και 3 δισ. λίτρα νερού χάνονται καθημερινά εξαιτίας διαρροών του δικτύου. Το ποσό αυτό είναι αρκετό για να καλύψει τις ημερήσιες ανάγκες 11 εκατομμυρίων Βρετανών. Και στην Ελλάδα τα δίκτυα έχουν σημαντικές απώλειες. Δεν ιδιωτικοποιείται όμως η συντήρηση των δικτύων που παραμένει ευθύνη του Δημοσίου. Ιδιωτικοποιούνται τα μελλοντικά κέρδη των εταιρειών ύδρευσης, που αν έμεναν δημόσιες θα έδιναν τη δυνατότητα για τις απαραίτητες επενδύσεις συντήρησης των δικτύων και τη μείωση απωλειών.

Είναι γεγονός ότι η Ευρώπη «συντηρητικοποιείται». Δημόσια αγαθά παραδίδονται σταδιακά σε ιδιωτικό έλεγχο με ελάχιστες ή καθόλου ασφαλιστικές δικλίδες. Ευτυχώς στα χέρια των πολιτών έχουν μείνει ακόμα κάποια θεσμικά εργαλεία για να αντιπαλέψουν τις πολιτικές που διαμορφώνονται ερήμην τους και η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών είναι ένα τέτοιο όπλο. Καλώ όλους τους συμπολίτες μας να τη στηρίξουν, για να μην πούμε πολύ σύντομα «το νερό νεράκι...».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.